O gminie

01.08.2016

Historia Gminy Bolesław








Książę krakowski Bolesław V Wstydliwy (1226-1279), w 1279 roku przebywając w Korczynie podpisał dokument, w którym to nadaje wiosce nazwę Bolesław. Książę Bolesław, był synem Leszka Białego i Grzymisławy, księżnej ruskiej. Za żonę pojął Kunegundę, księżniczkę węgierską, późniejszą św. Kingę. Jego siostra, św. Salomea założyła klasztor klarysek w Zawichoście, ale ze względu na zagrożenie wojną z Tatarami klasztor został przeniesiony do Skały, a następnie do Starego Sącza w którym mieszkała i wspierała św. Kinga do swojej śmierci. W ostatnim roku swego życia Bolesław V Wstydliwy nadał założoną przez siebie wieś, krakowskiej kapitule katedralnej. W dokumencie napisano:

„Wos Bolezlaus, Craconie dux declaramus, quod villam, quam nomine nostro...”

Przed 1279 rokiem nie spotykamy wzmianek o Bolesławiu ani w dokumentach, ani w literaturze naukowej. Kantor Mirski publikuje w „Kurierze Zachodnim”, (1929, nr 254) artykuł pt. „Z pomroków dziejowych zagłębia – Bolesław”, w którym możemy przeczytać:

„...Istniała już wówczas - osada Bolesław – kiedy o Olkuszu jeszcze nikomu się nie śniło, zaś o kopalniach w Sławkowie nikt nie marzył. Pamięta czasy kontyny pogańskiej, wznoszącej się na wzgórzu sławkowskim – pamięta czasy Chrobatów Białych do których ongiś należała.  W tych odległych czasach otaczały ją od wschodu nieprzebyte bagna, ciągnące się wielkim łukiem od strony dzisiejszego Starczynowa przez Ujków Stary aż po Laski. Były one źródliskiem licznych, dziś już nie istniejących dopływów Sztoły i Białej wpadającej do rozlewnej kiedyś Białej Przemszy. Od zachodu osady szumiał dziewiczy bór, pełen „zasieków” i dzikiego zwierza”.

Bolesław V Wstydliwy zmarł bezpotomnie (pochowany został w klasztorze Franciszkanów w Krakowie), wyznaczył na swego następcę księcia sieradzkiego, Leszka Czarnego.

Do XII wieku tereny Bolesławia należały do jednostki opolnej, w XIII wieku przekształcono je w grodowe okręgi władzy i należały do kasztelanii sławkowskiej. XIV wiek  to przynależność do administracji powiatowej Proszowic, Lelowa i Olkusza.
W 1484 roku Jan z Bolesławia zostawia aliaż sołtysowi za 19 florenów węgierskich łan roli i dwie części karczmy w Bolesławiu. W 1504 roku Aleksander Jagiellończyk zostawia żupę i olborę olkuską z przynależnymi kopalniami Bolesławowi Zaifeldowi Betmanowi, rajcy królewskiemu.

W 1510 roku Zygmunt Stary rozsądza spór miedzy Janem Wapowskim i Dorotą, wdową po Mikołaju Krezie z Bobolic i jej sąsiadami, dziedzicami Bolesławia, a mieszczanami olkuskimi o płuczki ołowiu położone koło stawu Ujków i używane przez mieszczan olkuskich. Proces trwał około 300 lat.

Pod koniec XVIII wieku w Bolesławiu znajdował się młyn, tartak, folusz i huta ołowiu. Wieś miała w 1791 r. 105 domów i 408 mieszkańców, a pod koniec XIX wieku Bolesław posiadał charakter miasteczka. Czynne tu były wówczas kopalnie galmanu i błyszczu ołowiu, powstała gorzelnia i browar. W 1875 r. kopalnia i płuczka zatrudniała 480 robotników.

W 1809 roku powstaje powiat olkuski ustanowiony przez rząd Księstwa Warszawskiego. Należał on do departamentu krakowskiego utworzonego z dawnego województwa krakowskiego. Po 1816 roku tereny Bolesławia należały do Królestwa Polskiego, obwód Olkusz z siedzibą województwa w Kielcach. W 1837 roku województwo przemianowano na gubernię, a ukazem z 1842 roku zamieniono obwody na powiaty. Ukaz ten zmienił nazwę guberni krakowskiej na kielecką. Rok 1845 przynosi koleją zmianę. Gubernia kielecka i radomska zostają połączone w jedną gubernię radomską. Po odzyskaniu niepodległości powiat olkuski, a wraz z nim ziemie Bolesławia znalazły się w województwie kieleckim. Taki stan trwa do 1939 roku. Podział niemiecki spowodował, że gmina Bolesław znalazła się na terytorium III Rzeszy Niemieckiej w składzie „Kreis Ilkenau”.

Po II wojnie światowej Bolesław przyłączono do województwa krakowskiego, a od 1975 administracyjnie i terytorialnie należy do województwa katowickiego. Ostatecznie gmina Bolesław znajduje się w województwie małopolskim z siedzibą administracyjną w Krakowie.

Autor:

autor

Pogoda

28 marca Temperatura: 13°C Wiatr: 37 km/h,

Kalendarz

imieniny: