Przekazujemy informację, która w naszej opinii jest istotna dla bezpieczeństwa osób odwiedzających bolesławskie nekropolie – Cmentarz Rzymskokatolickiej Parafii p.w. Macierzyństwa NMP i św. Michała Archanioła oraz Cmentarz Parafii Kościoła Polskokatolickiego p.w. Bożego Ciała – i ma znaczenie dla przyszłych decyzji związanych z tymi ważnymi dla lokalnej społeczności miejscami.
Zakłady Górniczo-Hutnicze „Bolesław” S.A. w Bukownie pozyskały stare mapy górnicze, z których wynika, że do zakończenia II wojny światowej na terenie obecnych cmentarzy parafialnych w Bolesławiu prowadzona była eksploatacja górnicza rud cynku i ołowiu. W poczuciu społecznej odpowiedzialności Zakłady zaangażowały się w rozpoznanie realności zagrożeń na cmentarzu. Dzięki własnym nakładom finansowym Zakłady przeprowadziły badania geofizyczne, które wykazały istnienie istotnych anomalii w górotworze. Konsekwencją tego faktu było podjęcie decyzji o kontynuowaniu prac badawczych i przeprowadzeniu wierceń umożliwiających ustalenie obecności ewentualnych pustek poeksploatacyjnych. Pomimo tego, że pierwsze badania nie potwierdziły ich istnienia, mając na uwadze najwyższe dobro mieszkańców, zlecono kolejne prace wiertnicze.
Niestety, wiercenia przeprowadzone w czerwcu i lipcu 2024 r. oraz badania skanerem wykazały występowanie dwóch pustych komór podziemnych zlokalizowanych pod południowo-zachodnią częścią cmentarza rzymsko-katolickiego. Niezależnie od tego należy też wskazać, że w południowej części cmentarza polsko-katolickiego można odszukać pozostałości po zapadliskach pogórniczych. Powyższe komory czy zapadliska nie są następstwem działalności górniczej ZGH Bolesław SA.
W naszej ocenie nie można wykluczyć, że pustki poeksploatacyjne występują także w innych częściach cmentarzy. Nie zostały jednak rozpoznane (nawiercone) i nie ma fizycznej możliwości takiego rozpoznania z powodu posadowienia nagrobków.
Opisane powyżej pustki poeksploatacyjne istnieją od co najmniej 80 lat (ostatnia eksploatacja w 1944 r.). W tym czasie nie doszło do powstania zapadlisk lub innych
niekorzystnych skutków.
Niemniej jednak uważamy, że co najmniej w zakresie stwierdzonych pustek poeksploatacyjnych należy mówić o istnieniu zagrożenia ewentualnymi zapadliskami. Nie jesteśmy w stanie ocenić, jak bardzo realne i groźne jest to zagrożenie. Zakłady zleciły dalsze prace badawcze w celu ustalenia wytrzymałości górotworu nad pustkami. Wójt Gminy Bolesław zwrócił się do Państwowego Instytutu Geologicznego o objęcie zagrożonych części cmentarzy stałym nadzorem. Do czasu uzyskania ich wyników należy przyjmować realność zagrożeń.
W przedstawionej sytuacji uważamy, że dla zapewnienia, a co najmniej zmniejszenia zagrożenia dla ludzi, uprawnionym jest czasowe ograniczenie dostępu do południowowschodniej części cmentarza rzymsko-katolickiego, a być może należy także wyłączyć dostęp do terenu nad stwierdzonymi pustkami.
Wskazujemy, że decyzja w tym zakresie należy do administratorów cmentarzy.
Deklarujemy pomoc przy ewentualnej realizacji działań związanych z opisanym wyżej problemem, np. oznaczenie terenów z ewentualnym ograniczeniem dostępu.
