Urząd Gminy

18.09.2024

Konsultacje

OGŁOSZENIE O KONSULTACJACH Zarządzeniem Nr 0050.117.2024 z dnia 18.09.2024r. Wójt Gminy Bolesław ogłosił przeprowadzenie konsultacji projektu uchwały, w sprawie uchwalenia rocznego program współpracy Gminy Bolesław z organizacjami pozarządowymi oraz innymi...czytaj więcej

Konsultacje
17.09.2024

POWIATOWA ZBIÓRKA DLA POWODZIAN

W wielu miejscach w południowej-zachodniej części kraju trwa dramatyczna walka z żywiołem. Na terenie naszego powiatu odnotowano 22 zdarzenia związane z intensywnymi opadami. Na szczęście nie były one tak groźne,...czytaj więcej

POWIATOWA ZBIÓRKA DLA POWODZIAN
13.09.2024

Przebudowa gazociągu na ul. Chmielnej w Bolesławiu

W związku z przebudową ulicy Chmielnej, która rozpoczęła się w lipcu b.r., zaszła konieczność wymiany sieci gazowej ś/c wraz z przyłączami gazowymi do budynków. W chwili projektowania i rozpoczęcia prac...czytaj więcej

Przebudowa gazociągu na ul....
05.09.2024

Ogłoszenie

OGŁOSZENIE Szanowni Państwo, Gmina Bolesław podjęła pracę nad Strategią Rozwoju na lata 2025-2035 – dokumentu mającego charakter strategiczny, ukazującego najważniejsze kierunki rozwoju społecznego, gospodarczego i przestrzennego. Jest to dokument niezbędny...czytaj więcej

Ogłoszenie
29.08.2024

Gratulacje dla Oskara

Oskar Drzewiecki, uczeń klasy VI Szkoły Podstawowej w Bolesławiu, zajął IV miejsce w Pucharze Świata Jujitsu (w kategorii 69 kg U14 - Ne-waza). Poziom zawodów był bardzo wysoki. Zawodnicy reprezentacji...czytaj więcej

Gratulacje dla Oskara
05.08.2024

UCZNIOWIE Z UKRAINY W POLSKICH SZKOŁACH

Uwaga! Ważne informacje dla rodziców► Od 1 września 2024 r. dzieci uchodźcze z Ukrainy zostaną objęte obowiązkiem edukacji w polskiej szkole, czyli:• rocznym przygotowaniem przedszkolnym w tzw. zerówce,• obowiązkiem szkolnym...czytaj więcej

UCZNIOWIE Z UKRAINY W...
01.08.2024

80. ROCZNICA POWSTANIA WARSZAWSKIEGO

1 sierpnia o godz. 17.00 uczcimy minutą ciszy walczących i poległych za wolność Polski w Powstaniu Warszawskim. Również w Małopolsce w godzinę "W" zabrzmią syreny alarmowe, a następnie odbędą się uroczystości rocznicowe. W Krakowie uroczystości rozpoczną...czytaj więcej

80. ROCZNICA POWSTANIA WARSZAWSKIEGO
29.07.2024

DIAMENTOWE GODY

W dniu 26 lipca 2024 roku Państwo Janina i Tadeusz Krzyżkowscy zamieszkali w Bolesławiu świętowali Diamentowe Gody. 60 lat temu nasi Jubilaci, zawierając związek małżeński, podjęli ważną decyzję, aby wspólnie...czytaj więcej

DIAMENTOWE GODY
22.07.2024

Rozpoczęła się przebudowa ulicy Chmielnej w Bolesławiu

Rozpoczął się kolejny etap inwestycji pn. „Przebudowa ulicy Leśnej w miejscowości Laski oraz ulicy Chmielnej w miejscowości Bolesław”. Po zakończeniu przebudowy ul. Leśnej w Laskach przyszedł czas na ul. Chmielną...czytaj więcej

Rozpoczęła się przebudowa ulicy...
22.07.2024

Remont nawierzchni na DK94

Rozpoczął się remont cząstkowy nawierzchni będącej w zarządzie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad – oddział w Krakowie. Remont, zgodnie z ustaleniami Wójta Gminy a GDDKiA z ubiegłego roku, miał...czytaj więcej

Remont nawierzchni na DK94
06.06.2017

Ekspozycja kolejki wąskotorowej


Gmina Bolesław w historii górnictwa i hutnictwa ziemi olkuskiej zajmuje miejsce szczególne, stanowiąc kolebkę małopolskiego górnictwa kruszcowego. Eksploatacja złóż rud ołowiu, srebra i cynku, rud żelaza – pirytu i limonitu i pozyskiwanie z nich cennych metali wpływały na jej rozwój, pozycję oraz zamożność jej mieszkańców.


Bolesław został założony w 1279r. przez księcia Bolesława Wstydliwego, który następnie sprzedał wieś krakowskiej kapitule katedralnej. Zapiski i dokumenty historyczne mówią również dziejach górnictwa kruszcowego osady, jak np. z 1504r., kiedy Aleksander Jagiellończyk zastawił zakład górniczy (żupę) i olborę (dochód skarbowy królewski) z przynależącymi kopalniami Bolesławowi Zaifredowi Betmanowi – rajcy królewskiemu. Inny zapis z 1510r. donosi, że Zygmunt Stary rozsądził spór między Janem Wapowskim, a Dorotą (wdową po Mikołaju Krezie z Bobolic) i jej sąsiadami – dziedzicami Bolesławia, a mieszczanami olkuskimi. Spór toczył się o płuczki ołowiu położone koło stawu Ujków i używane przez mieszczan.


Bolesławskie górnictwo borykało się z problemami. Kopalnia zalewana była przez wszechobecna wodę lub zamykana po wyeksploatowaniu. Nad brzegiem strumieni stawiano płuczki galmanu i huty ołowiu. Podjęto budowę sztolni odwadniających, wykorzystującej grawitację do osuszania kopalń. W drugiej połowie XVI wieku złoża bolesławskie osuszały dwie sztolnie - Ponikowska oraz Ostowicka, czyli Centauryjska.


Wraz z rewolucją w osuszaniu kopalń nastąpił szybki rozwój górnictwa na terenie gminy. Wydobytą rude przerabiano na miejscu, wzbogacano w miejscowych płuczkach, przetapiano najpierw w prymitywnych sztosach, potem w piecach hutniczych. Takimi ośrodkami przetopu rud w gminie były Hutki i Krzykawa.


W 1776r. Bolesław dostał burgrabia Aleksander Romiszewski. Aleksander energicznie zabrał się do remontu kopalń, uruchamiając i rozwijając eksploatację i hutnictwo rudy. Doskonale radził sobie również z handlem ołowiem i galmanem. Jego dzieło kontynuowali jego spadkobiercy.


Ożywienie górnictwa w Bolesławiu miało miejsce od 1867r., kiedy od hrabiego Mycielskiego, zięcia Aleksandra Romiszewskiego, dobra wsi nabył przemysłowiec niemiecki, potentat węglowy i cynkowy Gustaw von Kramst. Nowy właściciel kopalni Bolesław i kopalni na Dąbrówce (dziś w granicach administracyjnych Bolesławia) zmodernizował kopalnie, budując płuczki i sztolnie. Eksploatacje kopalń kontynuowali w latach 1907-1911 spadkobiercy Kramsty zrzeszeni w Gwarectwie Gustawa von Kramsta.


Od XVI wieku aż do 1931 roku na terenie Bolesławia zlokalizowanych było wiele kopalń galeny, później galmanu. Nie wszystkie znamy. Znaną kopalnią była prywatna kopalnia bolesławska, zwana kopalnią „Bolesław”, zatopiona 1931r., dała ona nazwę nowej kopalni (po wojnie) w ramach Zakładów Górniczo-Hutniczych „Bolesław” w Bukownie. Bolesławska kopalnia była sercem gminy, ponieważ jej zabudowania naziemne z głównym szybem Aleksander i płuczką znajdowały się w samym centrum górniczej osady. Nieopodal, bliżej Ujkowa Starego, miała kopalnia drugi szyb Stanisław, a po najbliższej okolicy rozproszony system sztolni i stawów osadowych, hałd, odkrywek.


Z uwagi na brak jakichkolwiek prac konserwujących stare szyby, roznosy, świetliki, kanały i wloty sztolni oraz prowadzenie eksploatacji odkrywkowej i podziemnej systemami zawałowymi doszło do prawie całkowitego zniszczenia śladów powierzchniowych historycznego górnictwa. Pozostało do dziś trochę miejsc i zabytkowych pamiątek związanych z tradycją i kulturą górniczą:

  • - Pozostałości zabudowań kopalni Bolesław,
  • - Szyb Aleksander,
  • - Płuczka galmanu kopalni Bolesław odkrywka Bolesławska,
  • - Ślad kanału suchego roznosu Sztolni Czajowickiej (od 1873r. – Sztolni Bolesławskiej).


Ulicę Główną przecinała kolejka wąskotorowa, biegnąca wśród gospodarskich zabudowań i łącząca płuczkę z hutą, szybami i pozostałymi obiektami peryferyjnymi. Usytuowanie lokomotywy i wagoników nawiązuje do historycznego przebiegu trasy kolejki. Zadaniem lokomotywy wąskotorowej ze składem wozów był transport rudy do płuczki, skały płonnej na hałdę czy wzbogaconej rudy do huty. Kolejka ta łączyła płuczkę z hutą, szybami i innymi obiektami. Z uwagi na brak zachowanych historycznych parowych czy późniejszych spalinowych lokomotyw, na rynku – Kleparzu projektuje się zestaw składający się z elektrycznej lokomotywy wąskotorowej i wagoników. W obecnym czasie tego typu pojazdy są pojazdami o historycznym znaczeniu z uwagi na wycofanie ich z użycia.


Odnowiona lokomotywa wraz w wagonami pochodzi z okolicznych kopalń – Pomorzany i Olkusz. Zadaniem inwestycji jest nawiązanie do górniczego charakteru miejscowości – zwrócenie uwagi na przebieg trasy kolejki, jej zadanie w transporcie rudy czy skały płonnej.



Pragniemy bardzo serdecznie podziękować Panu Prezesowi Bogusławowi Ochabowi – Zakładom Górniczo-Hutniczym „Bolesław” w Bukownie za przekazanie lokomotywy wraz z trzema wagonikami osobowym, towarowym oraz wagonikiem do przewozu drewna.


Bardzo prosimy o szanowanie ekspozycji, gdyż stanowi ona wartość historyczną.

Autor:

autor

Pogoda

19 września Temperatura: 11°C Wiatr: 21 km/h,

Kalendarz

imieniny: